Теори материалӗсем
Вырăс чĕлхинчен йышăннă япала ячĕсене çырасси
Йышăннă сăмахсене тĕп падежра тата тĕп мар падежсенче мĕнле çырмаллине асăрхăр: 1) вырăс чĕлхинчи сăмах -ия, -ий, -ский сас паллисемпе вĕçленсен тĕп падежра сăмах вырăс чĕлхинчи пекех юлать (Ксения, Горький, Каховский), тĕп мар падежсенче сăмах тĕпĕнчи -я тата -й сас паллисем тухса ÿкеççĕ (Ксенире, Горькипе, Каховскисĕр); 2) -ея сас паллипе вĕçленсен (аллея) тĕп мар падежсенче сăмах тĕпĕнчи -я вырăнне -йă çырмалла (аллейăран); 3) -а, -о, -е, -ье, -я сас паллипе вĕçленсен, ударени юлашки сыпăк çине ÿкмен сăмахсенче (сцена, общество, кофе, платье, Настя )тĕп мар падежсенче сăмах тĕпĕнчи -а, -о сас палли вырăнне -ă, -е сас палли вырăнне -ĕ (сценăсăр, обществăпа, кофĕшĕн), -ье вырăнне -йĕ (платйĕпе), -я вырăнне -ьă (Настьăран) çырмалла; 4) -а, -о, -е сас паллипе вĕçленсен, ударени юлашки сыпăк çине ÿкекен сăмахсенче сăмах тĕпĕнче нимĕнле улшăну та пулмасть (стенапа, кафере, киноран); 5) -сть, -сь, -зь сас паллисемпе вĕçленсен тĕп падежра сăмах вырăс чĕлхинчи пекех юлать (власть, перепись, князь), тĕп мар падежсенче сăмах тĕпĕнчи) -сть, -сь, -зь сас паллисем вырăнне -ç çырмалла (влаçшăн, перепиçре, княçпа); 6) вырăс чĕлхинчи сăмах икĕ пĕр пек хупă сас паллипе пĕтет пулсан (грамм, грипп) чăваш чĕлхинче икĕ хупă сас палли вырăнне пĕр хупă сас палли çырмалла (грампа, грипран). |
Калаçура и сасăпа пĕтекен япала ячĕсен пĕрреллĕ хисепри пару падеж формине 3-мĕш сăпатри çав падеж формипех пăтраштармалла мар. Пăтраштарас мар тесен кĕрсе ларакан хупă сасăпа сăпат аффиксне уйăрса илме пĕлмелле. Япала ячĕ -и сасăпа пĕтсен пару падежĕн аффиксĕ умне й сасă кĕрсе ларать (станцийэ – çырура станцие); 3-мĕш сăпатри япала ятĕнче н сасă хушăнать (Сĕве станцине).
