Теори материалӗсем
Пуплев пайĕсем
Чĕлхери сăмахсене пĕлтерĕш тăрăх ушкăнлама пулать. Япалана пĕлтерекен пуплев пайне япала ячĕ теççĕ. Унăн ыйтăвĕ – кам? мĕн? Тĕслĕх: Кам? – утарçă, летчик, анне, пичче. Мĕн? – лаша, сĕтел, ăвăс, курăк. Чылай япала ячĕ хисеп тăрăх улшăнать: утарçă – утарçăсем, лаша – лашасем, сĕтел – сĕтелсем. Япала паллине пĕлтерекен пуплев пайне паллă ячĕ теççĕ. Паллă ячĕ глагола та ăнлантарма пултарать. Унăн ыйтăвĕсем: мĕнле? ăçти? хăçанхи? Тĕслĕх: ĕçчен ача, лайăх вĕренет, çуллахи çумăр, уçланкăри сукмак. Ят сăмахсем (япала ячĕ, паллă ячĕ, хисеп ячĕ) вырăнне калакан сăмахсене местоименисем теççĕ. Местоимени мĕне пĕлтернине (япалана-и, япала паллине е хисепне) çыхăнуллă калаçура е çырура кăна пĕлме пулать. Сăпат местоименийĕсем: эпĕ, эсĕ, вăл. Çак местоименисен нумайлă хисеп формисем: эпир, эсир, вĕсем. Пĕрреллĕ хисепре 1-мĕшпе 2-мĕш сăпат местоименийĕсене туллин те, кĕскен те çырма юрать: эпĕ – эп, эсĕ – эс. Япала мĕн тунине пĕлтерекен пуплев пайне глагол теççĕ. Унăн тĕп ыйтăвĕ: мĕн тăвать? Глагол вăхăт, хисеп, сăпат тăрăх улшăнать. |
Тĕслĕх: вулать – вулаççĕ, вуларĕ – вуларĕç, вулĕ – вулĕç.