Теори материалӗсем
Тишкерÿ тĕслĕхĕ
Тишкеру тĕслĕхĕ:
Ара, суранĕ питĕ йывăр1: І пуç мими тапраннă2, пуç шăмми суранланнă3, юн самай юхнă4… ІІ(Р.Ярантай.)
Ку тĕслĕх – кăткăс тытăмлă çыхăну паллисĕр хутлă предложени. Икĕ пайран тăрать: І пайĕ – 1-мĕш предложени, ІІ пайĕ –1-мĕш, 2-мĕш тата 3-мĕш предложенисен пĕрлĕхĕ. Пайсем расна тытăмлă, мĕншĕн тесен І пай хальхи вăхăтпа çыхăннă (глаголсăр предложени хальхи вăхăта пĕлтерет), ІІ пай – иртнĕ вăхăтпа (сказуемăйсем – тапраннă, суранланнă, юхнă – глаголăн иртнĕ причасти формисенчен пулнă). Шухăш тăрăх ІІ пай І пайăн содержанине ăнлантарать.
І пай – хутсăр предложени (подлежащи – суранĕ, сказуемăй –йывăр), тĕп членлă, анлă, тулли, ыйтусăр, пурлă, эмоцисĕр.
ІІ пай – пĕр йышши виçĕ предложенин ярăмĕ.
Ярăмăн пĕрремĕш предложенийĕ (2 №) – хутсăр (подлежащи – мими, сказуемăй – тапраннă), тĕп членлă, анлă, тулли, ыйтусăр, пурлă, эмоцисĕр.
Ярăмăн иккĕмĕш предложенийĕ (3 №) – хутсăр (подлежащи –шăмми, сказуемăй – суранланнă), тĕп членлă, анлă, тулли, ыйтусăр, пурлă, эмоцисĕр.
Ярăмăн иккĕмĕш предложенийĕ (4 №) – хутсăр (подлежащи – юн, сказуемăй – юхнă), тĕп членлă, анлă, тулли, ыйтусăр, пурлă, эмоцисĕр.
Пĕтĕм çыхăну паллисĕр хутлă предложенин ІІ пайĕ І пайне ăнлантарнă пирки пайсем хушшине икĕ пăнчă (икĕ точка) лартнă. Пĕрешкел лару-тăрура пулса иртекен виçĕ ĕçе пĕлтернĕрен ярăмăн пĕр йышши хутсăр предложенийĕсем (ІІ пай) хушшине хÿреллĕ пăнчăсем (запятойсем) лартнă.