7§. Деепричастисен пулăвĕ

Теори материалӗсем

Деепричастисен пулăвĕ

Деепричастисем глагол тĕпĕ çумне -са(-се), -сан(-сен), -сассăн(-сессĕн), -а(-е), аффикссем хушăнса пулаççĕ: юрласа, итлесе, юрласан, итлесен, юрла-юрла, итле-итле.

Хăш-пĕр деепричасти формисем танлаштаруллă степень аффиксне йышăнма пултараççĕ. Ун пек формăсем шутне -са(-се), -а(-е) аффикслă деепричастисем кĕреççĕ: каçăрăлсарах çÿрет, куларах пăхать.

-са(-се), -сан(-сен), -сассăн(-сессĕн) аффикслă деепричастисем çуклă формăра пулма пултараççĕ. Çуклă форма аффиксĕ -ма(ме) яланах глагол тĕпĕ çумне хушăнать, ун хыççăн – деепричасти аффиксĕ: выля-ма-сăр, ĕçле-ме-сен, вĕрен-ме-сессĕн.

Çуклă формăра аффикс -са(-се) мар, -сăр(-сĕр) пулать.

Деепричастин çуклă формине В.И. Сергеев тĕпчевçĕ хăйĕн („Чăваш чĕлхин морфологи категорийĕсем. Таблицăсемпе меслет кăтартăвĕсем. Шупашкар, 1994. 36 с.) кĕнекинче инфинитивăн çуклăх категорийĕ тесе калани те пур.

 

-сан(-сен) аффикслă деепричасти хутлă предложени тытăмĕнче çеç сказуемăй пулма пултарать: Хурăн çулçи сарăлсан килет вăрман илемĕ

Ҫӗнӗ материал
2024.03.10 18:23
Ҫӗнӗ каҫӑпа паллашӑр: "Шурçамка" çинчен
2024.03.10 18:16
Ҫӗнӗ страница: Юхма Мишши
2024.03.10 18:00
Ҫӗнӗ хыпар вырнаҫтартӑмӑр: "Шкулта" журналăн çĕнĕ номерĕ
2024.02.18 18:22
2024.02.18 18:19
Ҫӗнӗ хыпар вырнаҫтартӑмӑр:
2024.01.24 22:08
Пирӗн порталта ҫӗнӗ файл: Сăмах майлашăвĕ, тест (docx)
2024.01.14 12:15
Ҫӗнӗ каҫӑпа паллашӑр: Урокăн план-конспекчĕ
2024.01.14 12:02
Видео хушӑнчӗ: Судра
2024.01.14 10:57
Ҫӗнӗ каҫӑпа паллашӑр: Спиридон Михайлов-Янтуш çинчен
2024.01.09 21:47
2024.01.09 21:04
Ҫӗнӗ каҫӑпа паллашӑр: Михаил Акимов çинчен
2024.01.08 19:48
2024.01.08 19:42